پیومتر، نام آشنای کلینیک ها و درمانگاه‌های دامپزشکی خصوصاً کلینیک‌های حیوانات خانگی است. آیا با علائم پیومتر آشنا هستید؟! آیا روش درمان پیومتر را میشناسید؟! با دیدن چه علائمی باید حیوان خود را به کلینیک ببیریم؟! این مقاله به شما کمک می‌کند پیومتر را بهتر بشناسید!

پیومتر

پیومتر، بیماری شایع رحمی در سگ و گربه‌های میانسال و پیر (در سنین 6-5 سالگی بیشترین شیوع را دارد) که شامل تجمع مواد چرکی درون لوله رحمی است. در سگ‌ها نسبت به گربه‌ها شایع تر است.

ریسک فاکتورها

سگ: سن و درمان هورمونی
گربه: آبستنی کاذب و بیماری‌های تخمدان (مانند تومور سلول‌های گرانولوزا)

عوارض پیومتر

عوارض پیومتر شامل این موارد است: سپتی سمی، شوک سپتیک، سندرم پاسخ التهابی سیستمیک، انعقاد درون رگی منتشر (DIC)، نارسایی حاد کلیوی، آسیب حاد کبدی، واژینیت و پریتونیت

موارد مهم مورد اشاره در تاریخچه

دایستروسی یا آنستروسی، بی اشتهایی و تهوع، بی حالی و افسردگی، پرنوشی و پر ادراری (PU/PD)، ترشحات واژن، عدم عقیم سازی حیوان، درمان‌هایی برای القا زایمان یا سقط در گذشته، در گربه‌ها عموما این بیماری بصورت مزمن بوده و علایم بالینی کمتری دارد؛ که شامل چرخه فحلی غیر منظم، ترشحات واژن و اتساع شکم است. تب (در حالت شوک سپتیک، هایپوترمی داریم)، کم آبی بدن، پرخونی غشا مخاطی (در مرحله فعال سپی سمی) یا رنگ پریدگی غشا مخاطی (سوک سپتیک).

تشخیص

در حیواناتی که عقیم نشده باشند، وجود علایم بالینی مخصوص می‌تواند ما را به پیومتر مشکوک کند. لوکوسیتوز می‌تواند در تشخیص کمک کننده باشد؛ اما همیشه وجود ندارد. سواب واژینال خصوصا از نزدیک ناحیه external os می‌تواند وجود چرک را نشان دهد؛ که در پیومترهای بسته بیشتر ارزش تشخیصی دارد. آزمایش سیتولوژی واژن (حضور تعداد زیاد نوتروفیل). انجام سونوگرافی محوطه شکمی یکی از قطعی ترین راهکار های تشخیصی است. در رادیولوژی تا قبل از 45 روزگی آبستنی، تفاوتی بین آبستنی و پیومتر وجود ندارد.

درمان

درمان سیستمیک عمومی

• درمان نارسایی حاد کلیوی در صورت وجود
• مایع درمانی با سرم رینگر لاکتات یا نرمال سالین
• درمان آنتی بیوتیکی وسیع الطیف (کوآموکسی کلاو 20 mg/kg PO هر 8 تا 12 ساعت یکبار یا انروفلوکساسین 5 mg/kg PO هر 6 تا 12 ساعت یکبار یا سفالکسین 22-30 mg/kg PO هر 8 ساعت یکبار)
• مدیریت درد

درمان اختصاصی

•پروستاگلاندین (PGF2α) که البته با عوارض خطرناکی همراه است (افزایش ترشح بزاق، تهوع، اسهال، لرزش، فلجی، تاکی کاردی، تاکی پنه و شوک هایپوولمیک). امکان پاره شدن رحم نیز وجود دارد.
• آگونیست های دوپامین جهت تسریع لوتئولیز از طریق مهار پرولاکتین: کابرگولین 0.005 mg/kg PO هر 24 ساعت یکبار بمدت 8 تا 10 روز یا بروموکریپتین 0.03 mg/kg PO هر 12-8 ساعت یکبار بمدت 10 روز
• آنتاگونیست های گیرنده پروژسترون جهت شبیه سازی لوتئولیز (Aglepristone 10 mg/kg SC دوبار طی 24 ساعت یا Mifepristone 2.5 mg/kg PO هر 24 ساعت یکبار بمدت 5 روز).

درمان جراحی

اواریوهیسترکتومی

تدوین: دکتر احسان مجیر شیبانی

Reference: Clinical Veterinary Advisor Dogs and Cats (Second Edition)